Danh mục sản phẩm
Sản phẩm mới
- Hotline tại Hà Nội
093.4619.456
- Hotline tại TP.HCM
090.188.4848
- Hotline tại Quảng Ninh
0988980308
Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam, chính sách pháp luật của Nhà nước ta về văn hóa
3.1. Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về văn hóa
Để xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, trong một số văn kiện, nghị quyết, đặc biệt là trong Văn kiện Hội nghị lần thứ 4 BCH TƯ Đảng khóa VII và Văn kiện Hội nghị lần thứ 5 BCH TƯ Đảng khóa VIII, Đảng ta đề ra phương hướng, tư tưởng chỉ đạo, nhiệm vụ và các giải pháp nhằm thực hiên mục tiêu định hướng này.
Về phương hướng, các văn kiện Đại hội Đảng, các nghị quyết chuyên đề về văn hóa sau Đại hội VIII và Đại hội IX đều xác định: “Phát huy chủ nghĩa yêu nước và truyền thống đại đoàn kết dân tộc, ý thức độc lập tự chủ, tự cường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, làm cho văn hóa thấm sâu vào toàn bộ đời sống và hoạt động xã hội, vào từng người, từng gia đình, từng tập thể và cộng đồng, từng địa bàn dân cư, vào mọi lĩnh vực sinh hoạt và quan hệ con người, tạo ra trên đất nước ta đời sống tinh thần cao đẹp, trình độ dân trí cao, khoa học phát triển, phục vụ đắc lực sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ,văn minh, tiến bước vững chắc lên chủ nghĩa xã hội”.
Từ Nghị quyết TW4 khóa VII, năm 1993 xác định cần nắm vững 5 quan điểm chỉ đạo xây dựng và phát triển văn hóa; đến Hội nghị lần thứ 5 khóa VIII, năm 1998 đã đề ra 5 quan điểm chỉ đạo thực hiện phương hướng chung về xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc trong bối cảnh mới phù hợp với tình hình nước ta và xu thế thế giới trong thời kỳ mới, đó là:
1- Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế- xã hội.
2- Nền văn hóa mà chúng ta xây dựng là nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
3- Nền văn hóa Việt Nam là nền văn hóa thống nhất mà đa dạng trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam.
4- Xây dựng và phát triển văn hóa là sự nghiệp của toàn dân do Đảng lãnh đạo, trong đó đội ngũ trí thức giữ vai trò quan trọng.
5- Văn hóa là một mặt trận, xây dựng và phát triển văn hóa là một sự nghiệp cách mạng lâu dài, đòi hỏi phải có ý chí cách mạng và sự kiên trì, thận trọng.
Để thực hiện mục tiêu xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, ngay từ Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (1991) đã xác định và được Nghị quyết TƯ 4 khóa VII (1993) nhấn mạnh: “Nhiệm vụ trung tâm của văn hóa, văn nghệ nước ta là góp phần xây dựng con người Việt Nam về trí tuệ, đạo đức, tâm hồn, tình cảm, lối sống, có nhân cách tốt đẹp, có bản lĩnh vững vàng, ngang tầm sư nghiệp đổi mới, vì dân giàu, nước mạnh, xã hội văn minh”.
Nhiệm vụ trung tâm đó được Nghị quyết TƯ 5 khóa VIII (1998) triển khai với 10 nhiệm vụ cụ thể gồm:
1- Xây dựng con người Việt Nam trong giai đoạn cách mạng mới.
2- Xây dựng môi trường văn hóa.
3- Phát triển sự nghiệp văn hóa, nghệ thuật.
4- Bảo tồn và phát huy di sản văn hóa.
5- Phát triển sự nghiệp giáo dục- đào tạo và khoa học- công nghệ.
6- Phát triển đi đôi với quản lí tốt hệ thống thông tin đại chúng.
7- Bảo tồn, phát huy và phát triển văn hóa các dân tộc thiếu số.
8- Có chính sách đúng đắn đối với tôn giáo.
9- Mở rộng hợp tác quốc tế về văn hóa.
10- Củng cố, xây dựng và hoàn thiện thể chế văn hóa.
Nhiệm vụ cụ thể đầu tiên và cũng là nhiệm vụ trung tâm của công cuộc xây dựng và phát triển văn hóa ở nước ta trong thời kỳ đổi mới là nhiệm vụ xây dựng con người Việt Nam với 5 đức tính sau:
- Có tinh thần yêu nước, tự cường dân tộc, phấn đấu vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có ý chí vươn lên đưa đất nước thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu, đoàn kết với nhân dân thế giới trong sự nghiệp đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.
- Có ý thức tập thể, đoàn kết, phấn đấu vì lợi ích chung.
- Có lối sống lành mạnh, nếp sống văn minh, cần kiệm, trung thực, nhân nghĩa, tôn trọng kỷ cương phép nước, quy ước của cộng đồng, có ý thức bảo vệ và cải thiện môi trường sinh thái.
- Lao động chăm chỉ với lương tâm nghề nghiệp, có kỹ thuật, sáng tạo, năng suất cao vì lợi ích của bản thân, gia đình, tập thể và xã hội.
- Thường xuyên học tập, nâng cao hiểu biết, trình độ chuyên môn, trình độ thẩm mỹ và thể lực.
5 đức tính của con người Viêt Nam nêu trên vừa có tính kế thừa những đức tính truyền thống, vừa đáp ứng những yêu cầu xây dựng con người Việt Nam trong giai đoạn cách mạng mới.
Nghị quyết TƯ 5 khóa VIII đề ra 4 giải pháp lớn để thực hiện mục tiêu chiến lược:
1- Mở cuộc vận động giáo dục chủ nghĩa yêu nước gắn với thi đua yêu nước và phong trào “ Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”
2- Xây dựng, ban hành luật pháp và các chính sách văn hóa
3- Tăng cường nguồn lực và phương tiện cho hoạt động văn hóa
4- Nâng cao hiệu quả lãnh đạo của Đảng trên lĩnh vực văn hóa.
Sau 5 năm thực hiện, Nghị quyết TƯ 5 khóa VIII đã đi vào cuộc sống, là nghị quyết vừa mang tính chiến lược lâu dài, vừa đáp ứng được yêu cầu cách mạng đặt ra lại phù hợp với lòng dân nên đã thu được những thành tựu nổi bật.
- Hội nghị lần thứ 10, BCH TƯ khóa IX đã chỉ rõ khi đánh giá kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết TƯ 5 khóa VIII: Nghị quyết TƯ 5 khóa VIII đã đi vào cuộc sống, tính đúng đắn và tầm quan trọng của nghị quyết đã được thực tiễn khẳng định. Đây là nghị quyết được coi là Chiến lược phát triển văn hóa của Đảng ta trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Trong thời kỳ mới, sự phát triển toàn diện của đất nước đòi hỏi phải tiếp tục phát triển nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc tương ứng và đồng bộ với sự phát triển kinh tế- xã hội, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu phát triển của xã hội và con người trong điều kiện mới. Vì vậy, Hội nghị TƯ 10 khóa IX xác định: Tiếp tục thực hiện Nghị quyết TƯ 5 khóa VIII, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
- Kết luận cũng chỉ rõ: cần tiếp tục thực hiện đầy đủ 5 quan điểm chỉ đạo đã được nêu trong Nghị quyêt TƯ 5 và đã được thực tiễn kiểm nghiệm là đúng đắn, đồng thời bổ sung thêm, làm rõ hơn nội dung và ý nghĩa của các quan điểm đó.
- Mục tiêu cần đạt tới là tạo được sự phát triển đồng bộ về chất lượng văn hóa trên các mặt sau:
- Đảm bảo sự gắn kết giữa nhiệm vụ phát triển kinh tế là trung tâm, xây dựng chỉnh đốn Đảng là then chốt với không ngừng nâng cao văn hóa - nền tảng tinh thần của xã hội; tạo nên sự phát triển đồng bộ của ba lĩnh vực trên chính là điều kiện quyết định đảm bảo cho sự phát triển toàn diện và bền vững của đất nước.
- Trong quá trình mở rộng hội nhập kinh tế và giao lưu văn hóa, cùng với việc tập trung xây dựng những giá trị mới của văn hóa Việt Nam đương đại, cần tiếp tục đẩy mạnh công tác bảo tồn, kế thừa, phát huy các giá trị tốt đẹp của truyền thống văn hóa dân tộc và tiếp nhận có chọn lọc tinh hoa văn hóa thế giới, bắt kịp sự phát triển của thời đại.
- Vừa phát huy mạnh mẽ tính đa dạng, bản sắc độc đáo của văn hóa các dân tộc anh em, làm phong phú nền văn hóa chung của cả nước, vừa kiên trì củng cố và nâng cao tính thống nhất trong đa dạng của văn hóa Việt Nam, đấu tranh chống các khuynh hướng lợi dụng văn hóa để chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc. Dân tộc Việt Nam hình thành từ sự kết hợp tự nguyện của các thành phần dân tộc anh em trong quá trình dựng nước và giữ nước. Mỗi dân tộc có bản sắc riêng, độc đáo, thống nhất trong nền văn hóa chung của dân tộc, làm cho nền văn hóa Việt Nam vừa thống nhất vừa đa dạng, đa dạng trong sự thống nhất và thống nhất trên cơ sở đa dạng. Vì vậy, phát triển nền văn hóa Việt Nam phải đảm bảo sự hài hòa, thống nhất giữa phát huy tính đa dạng độc đáo của văn hóa các dân tộc anh em để làm phong phú văn hóa chung cả nước, đồng thời nâng cao tính thống nhất của văn hóa dân tộc, nâng cao trình độ phát triển của nền văn hóa các dân tộc và văn hóa của cả nước lên trình độ ngày càng cao. Đây là mục tiêu quan trọng, có ý nghĩa sống còn đối với sự tồn tại của các nền văn hóa dân tộc.
- Các thế lực thù địch chống phá cách mạng Việt Nam hiện nay đang ra sức lợi dụng văn hóa để chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc của chúng ta, Chúng cường điệu, tuyệt đối hóa bản sắc văn hóa dân tộc, phủ nhận tính thống nhất và giá trị chung của văn hóa Việt Nam, để thực hiện mưu đồ chính trị thâm độc là kích động chia rẽ, tạo nên xu hướng dân tộc cực đoan li khai. Vì vậy, cùng với việc đấu tranh làm thất bại mọi thủ đoạn về chính trị, quân sự, kinh tế trong chiến lược “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, chúng ta phải coi trọng cuộc đấu tranh trên lĩnh vực văn hóa, phải xây dựng nền văn hóa Việt Nam vừa đa dạng vừa thống nhất, vừa phát huy tính đa dạng phong phú, vừa nâng cao tình thống nhất của nền văn hóa.
- Nghiên cứu, nắm bắt kịp thời thành tựu của văn hóa, thông tin hiện đại, huy động mọi tiềm lực xã hội cho sự nghiệp phát triển văn hóa, chăm lo cho các tài năng, chủ động có kế hoạch, chính sách, cơ chế phù hợp để tạo điều kiện cho nền văn hóa nước nhà phát triển vững chắc và đúng hướng trong thời kỳ mới.
- Kết luận hội nghị TƯ 10 khóa IX xác định 10 nhiệm vụ cần thực hiện trong những năm tới, trong đó có nêu: Bảo tồn, phát huy và phát triển văn hóa các dân tộc thiểu số. Nội dung là bảo tồn và phát triển ngôn ngữ chữ viết của các dân tộc, đi đôi với việc sử dụng ngôn ngữ, chữ viết phổ thông, khuyến khích thế hệ trẻ thuộc đồng bào dân tộc thiểu số học tập, hiểu biết và sử dụng thành thạo tiếng nói, chữ viết của dân tộc mình. Phát hiện, bồi dưỡng, tổ chức lực lượng sáng tác, sưu tầm nghiên cứu văn hóa, văn học nghệ thuật là người dân tộc thiểu số.
- Đại hội X của Đảng xác định: Phát triển văn hóa - nền tảng tinh thần của xã hội là một trong những nhiệm vụ lớn của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân những năm tới. Và chỉ rõ 2 yêu cầu cơ bản trong nhiệm vụ xây dựng và phát triển văn hóa trong thời gian tới là:
- Làm cho văn hóa gắn kết chặt chẽ và đồng bộ hơn với phát triển kinh tế - xã hội.
- Mục tiêu phải đạt tới là “Làm cho văn hóa thấm sâu vào từng khu dân cư, từng gia đình từng người, hoàn thiện hệ giá trị mới của con người Việt Nam, kế thừa các giá trị truyền thống của dân tộc và tiếp thu tinh hoa văn hóa của loài người, tăng sức đề kháng trong mọi hoạt động kinh tế, chính trị, xã hội và sinh hoạt của nhân dân”
- Đại hội XI của Đảng có nêu nhiệm vụ chăm lo phát triển văn hóa cụ thể tập trung vào 4 nội dung quan trọng sau:
- Một là, củng cố và tiếp tục xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, phong phú, đa dạng; tiếp tục đẩy mạnh xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội…; triển khai cuộc vận động xây dựng gia đình Việt Nam góp phần giữ gìn và phát triển những giá trị truyền thống của văn hóa của con người Việt Nam, nuôi dưỡng giáo dục thế hệ trẻ.
- Hai là, phát triển sự nghiệp văn hóa, nghệ thuật; bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa truyền thống, cách mạng. Theo đó, tiếp tục phát triển nền văn hóa, nghệ thuật Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, giàu chất nhân văn, dân chủ, vươn lên hiện đại, phản ánh chân thật, sâu sắc đời sống, lịch sử dân tộc và công cuộc đổi mới đất nước; cổ vũ, khẳng định cái đúng, cái đẹp đồng thời lên án cái xấu, cái ác. Hoàn thiện và thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật về sở hữu trí tuệ, về bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa vât thể và phi vật thể của dân tộc. Xây dựng và thực hiện các chính sách, chế độ đào tạo, bồi dưỡng, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, tạo điều kiện để đội ngũ những người hoạt động văn hóa, văn học, nghệ thuật sáng tạo nhiều tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật.
- Ba là, chú trọng phát huy mạnh mẽ chức năng thông tin, giáo dục, tổ chức và phản biện xã hội của các phương tiện thông tin đại chúng vì lợi ích của nhân dân và đất nước. Tập trung đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ hoạt động báo chí, xuất bản vững vàng về chính trị, tư tưởng, nghiệp vụ và có năng lực đáp ứng tốt yêu cầu của thời kỳ mới.
- Bốn là, đổi mới, tăng cường giới thiệu, truyền bá văn hóa, vă học, nghệ thuật, đất nước, con người Việt Nam với thế giới. Xây dựng một số trung tâm văn hóa Việt Nam ở nước ngoài, Tiếp thu những kinh nghiệm tốt về phát triển văn hóa của các nước, giới thiệu các tác phẩm văn học, nghệ thuật đặc sắc của nước ngoài với công chúng Việt Nam. Ngăn chặn, đẩy lùi, vô hiệu hóa sư xâm nhập và tác hại của các sản phẩm đồi trụy, phản động tự nược ngoài vào nước ta; bồi dưỡng và nâng cao sức đề kháng của công chúng nhất là thế hệ trẻ.
Như vậy trong suốt quá trình lãnh đạo sự nghiệp cách mạng đánh đuổi giặc ngoại xâm, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng ta luôn quan tâm đến văn hóa và càng coi trọng hơn trong thời kỳ đổi mới, trong điều kiện xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Nghị quyết đại hội Đảng các khóa VIII, IX, X, XI, các kết luận. chỉ thị, nghị quyết các hội nghị TƯ các khóa đều thể hiện quan điểm nhất quán cảu đảng trong nhìn nhận, đánh giá, chỉ đạo xây dựng và phát triển văn hóa gắn chặt với chiến lược xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Theo hướng đó, văn hóa phải thực sự tạo thành động lực và mục tiêu của sự phát triển, đồng thời đòi hỏi một cơ chế, chính sách đảm bảo cho văn hóa và kinh tế cùng phát triển.
Cập nhập bởi http://vips.com.vn
Bài viết liên quan
- KẾT LUẬN THỰC HIỆN ĐỀ ÁN BẢO TỒN VĂN HÓA DÂN TỘC THÁI - (21/12/2017)
- NHỮNG KIẾN NGHỊ VÀ ĐỀ XUẤT THỰC HIỆN ĐỀ ÁN BẢO VỆ VĂN HÓA DÂN TỘC THÁI - (21/12/2017)
- Khả năng ứng dụng trong thực tế của đề án bảo tồn Văn hóa dân tộc Thái - (21/12/2017)
- Những khó khăn khi thực hiện đề án - (17/12/2017)
- HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ ÁN VÀ KHẢ NĂNG ỨNG DỤNG TRONG THỰC TẾ - (17/12/2017)
- TỔ CHỨC VÀ THỰC HIỆN ĐỀ ÁN BẢO TỒN VĂN HÓA DÂN TỘC THÁI - (16/12/2017)
- Nhóm các giải pháp về triển khai một số hoạt động nghiên cứu khoa học và các đề án, dự án bảo tồn văn hóa dân tộc - (14/12/2017)
- Nhóm giải pháp về nguồn lực cho Bảo tồn văn hóa dân tộc Thái - (11/12/2017)
- Nhóm giải pháp về cơ chế chính sách cho bảo tồn VH dân tộc Thái - (10/12/2017)
- GIẢI PHÁP NHẰM BẢO TỒN VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC THÁI Ở SƠN LA - (04/12/2017)